Chcielibyśmy Państwu dziś polecić książkę szczególną. Nie jest to nowość na rynku wydawniczym – wydano ją w 2013 roku w USA, a w Polsce w 2016 przez Wydawnictwo MiND, ale na pewno stanowi kamień milowy w patrzeniu na życie i przemiany, jakich doświadczają nastolatki. Autor, na podstawie własnych doświadczeń oraz dorobku zawodowego z pracy psychiatry pracującego z młodzieżą i ich rodzinami oraz w świetle najnowszych badań dotyczących mózgu i jego przemian w okresie adolescencji, przedstawia z szerszej perspektywy źródła i typowe zachowania nastolatków.
Przede wszystkim pokazuje, jak nieprzeciętny potencjał jest ukryty w każdym dorastającym młodym człowieku. Zwykle ocenia się ten czas przez pryzmat trudności, jakie mają nastolatkowie, a nie możliwości, jakie są przed nimi. Autor mierzy się więc z mitami oraz przekonaniami na temat tego okresu życia: przede wszystkim z podejściem o przejściowości tego czasu życia, całkowitym uniezależnieniu się nastolatków od dorosłych oraz prawdą, że to hormony są odpowiedzialne za skomplikowane reakcje nastolatków. Często ulegamy takim błędnym stereotypom. Jednak autor w ciekawy sposób przedstawia nie tylko najnowsze badania na temat zmian, jakie zachodzą w mózgach dorastających osób, ale i skutków, jakie one za sobą niosą.
Książka zawiera wiele przykładów i historii z praktyki terapeutycznej autora. Neuropsychologia jest obecnie bardzo ważną gałęzią w psychologii. Rozwija się dynamicznie i pozwala nie tylko lepiej zrozumieć człowieka, ale i lepiej edukować, i sprawiać, by potencjał ludzki złożony w młodych ludziach mógł się realizować.
Autor nie tylko przedstawia, jak pracuje w tym okresie mózg, ale także jak się w tym czasie zmieniają po wpływem jego przebudowywania relacje nastolatków z otoczeniem. Pisze o intensywnej emocjonalności, skłonności do ryzyka, niezwykłej i niespotykanej już potem kreatywności i chęci doświadczania nowości, która buduje kreatywność. Warto podkreślić, że Siegel widzi nastolatka w całym jego systemie społecznym: rodzinnym i rówieśniczym, co czyni tę książkę jeszcze bardziej osadzoną w realiach.
Poza warstwą zaczerpniętą z życia Daniel Siegel przedstawia po każdym rozdziale zasady psychowzroczności, którym poświęcił potem osobną książkę, a o których pisaliśmy już wcześniej. Przedstawia zasady, ćwiczenia, które mogą wykonać czytelnicy, aby jak najbardziej zintegrować zmiany, które widzą u swoich dzieci lub których sami doświadczają. Na koniec pokazuje, co musi się dokonać w życiu każdego młodego człowieka, aby wszedł w dorosłe życie. Chodzi nie tylko o zmiany, ale i wyzwania, takie jak opuszczanie domu rodzinnego, dojrzewanie płciowe i seksualne, uczucia romantyczne, ale i problem uzależnień i substancji psychoaktywnych, by zatoczyć koło powrotu do domu.
Ciekawe jest, że książka ta jest również przeznaczona dla młodych ludzi. Zrozumieć siebie, zaakceptować zmiany to ważny krok do bycia szczęśliwym człowiekiem. Wyjątkowość tej pozycji polega też na języku, jakim posługuje się autor. Jest to język przystępny, pełen przykładów z życia, ale i merytoryczny. Nie ma w nim nic infantylnie przymilającego się do czytelnika, by go pozyskać. Przystępność języka dla młodych ludzi, którzy przechodzą adolescencję (aż do 24 roku życia – tak autor ustala wiek zakończenia dorastania) jest niezwykle ważna. Nie tylko język, ale i ciekawe podejście do młodych przebija w tej pozycji. Poważne ich traktowanie, docenianie ich, podkreślanie ich wartości to niewątpliwie atuty autora.
To książka dla wszystkich – rodziców, którzy muszą zmienić myślenie o swoich dorastających dzieciach, jeśli nie chcą ich stracić, ale wesprzeć w tym rewolucyjnym okresie życia; dla młodych ludzi, którzy chcą zrozumieć swoje reakcje, zachowania i sposób postrzegania świata, tak by zacząć świadomie kierować swoim życiem, ale i dla osób, które pracują z nastolatkami, spotykają ich i chcą lepiej ich zrozumieć i bardziej docenić.
Przyznaję, że nadmiar pozycji wydawniczych, jak być szczęśliwym, jak dorastać, jak wychowywać, by osiągnąć sukces, jest oszałamiający. Często nafaszerowane ideami sukcesu, płytkiego coachingu, niewiele mają wspólnego z rzetelną wiedzą na temat ludzkiego mózgu i jego działania. Ta książka jest głęboko osadzona w badaniach naukowych, a do tego bogato poparta doświadczeniem terapeutycznym. Jednym słowem idealne połączenie.
Wszyscy jesteśmy powołani do odnajdowania wewnętrznej równowagi w swojej zintegrowanej tożsamości. A książka ta pozwoli nam znaleźć zrozumienie, podpowie metody wprowadzenia w życie nowego spojrzenia na siebie, na dorastanie, a przede wszystkim na młodych ludzi, którzy są dziś największym zasobem naszej przyszłości.
Polecam wszystkim rodzicom, nauczycielom, edukatorom i młodym ludziom, chcącym być ludźmi szczęśliwymi nie tylko w relacji z samymi sobą, ale i z innymi.