Bardzo często jest tak, że traktujemy się w szkole nawzajem jako zło konieczne. I nie mówię tu o nas jako o nauczycielach między sobą, ale o relacjach pomiędzy uczniami a nauczycielami. Jesteśmy my i są oni, no i ich rodzice. Wiele razy już pisałem o tym, jak bardzo krzywdzące i bolesne są takie podziały i jak bardzo negatywnie wpływają one na całość relacji w szkole i niszczą nie tylko dobrą atmosferę, ale zatruwają również nas, nauczycieli.
Te antagonizmy to, moim zdaniem, najważniejsze przeszkody na drodze do lepszej szkoły, a co za tym idzie (oczywiście zachowując wszelkie proporcje) – do lepszego społeczeństwa. Co zrobić, żeby to zmienić? Oczywiście zmienić mentalność. To straszny banał i truizm, oczywiście nie do wykonania w skali makro, a możliwy jedynie jako akt wewnętrznej zmiany, która będzie zmieniać twoje otoczenie.
Jest jednak kilka obszarów, nad którymi w szkole można pracować, i często nie wymaga to wielkiej siły i starań.
Komunikacja
Ważne jest, aby stworzyć otwarty kanał komunikacji między wszystkimi zaangażowanymi stronami. Warto organizować regularne spotkania rodziców, nauczycieli i uczniów, aby omówić bieżące problemy i cele szkoły. Nie muszą to być spotkania na żywo, ważne, żeby komunikacja była możliwie bieżąca i otwarta. Warto wykorzystać e-maile, dzienniki elektroniczne i inne narzędzia komunikacji online.
Współpraca
Trzeba nieustannie zachęcać wszystkich uczestników do współpracy. Uzgadniać cele oraz plany działań, które pomogą osiągnąć porozumienie i przyjazną atmosferę w szkole. Współpraca może pomóc zrozumieć, że wszyscy pracują na rzecz dobra całej wspólnoty szkolnej.
Szkolenia i wsparcie
Zapewnienie rodzicom i nauczycielom dostępu do szkoleń i wsparcia, które pomogą im lepiej rozumieć potrzeby i oczekiwania drugiej strony, jest bardzo istotnym elementem budowania zgodnej szkoły. Szkolenia z zakresu komunikacji, rozwiązywania konfliktów i pedagogiki mogą być bardzo pomocne.
Otwartość na różnorodność
Uczniowie i rodzice mogą różnić się pod wieloma względami, takimi jak kultura, język, poziom wykształcenia czy doświadczenia życiowe. Bądźmy otwarci na te różnice i dostosujmy podejście, aby uwzględnić indywidualne potrzeby i sytuacje bez uprzedzania się i bez dyskryminacji.
Monitorowanie postępów
Regularnie oceniajmy postępy i wyniki działań podejmowanych w celu poprawy stosunków między uczniami, rodzicami a szkołą. Bądźmy gotowi dostosować podejście w razie potrzeby. Konieczne do tego jest wypracowanie narzędzi ankietowych, które będą na bieżąco używane i wykorzystywane do poprawy jakości pracy szkoły.
Rozwiązywanie konfliktów
Wszystkie strony powinny być gotowe do rozwiązywania konfliktów w sposób konstruktywny. Stworzenie mechanizmów rozwiązywania sporów i dostęp do mediatorów może pomóc w unikaniu narastających antagonizmów.
Budowanie zaufania
Zaufanie jest kluczowe dla poprawy relacji. Działajmy transparentnie, dotrzymujmy obietnic i starajmy się zrozumieć punkt widzenia innych osób.
Każda społeczność szkolna jest unikalna i każda szkoła wymaga zastosowania różnych strategii i środków. Łączy nas jednak jedno – chęć jak najlepszego przygotowania dzieci i młodzieży do życia w zmieniającym się świecie, w naszym – podzielonym – społeczeństwie. Nie wolno nam odpuszczać pokładania zaufania, otwierania się i budowania szacunku względem wszystkich stron w szkole.